فن
یکی از فرآیندهای مهم در تمامی گلخانه ها مسئلۀ تهویه هوا است. دستگاه فن گلخانه ای که یکی از تجهیزات بسیار مناسب برای تهویۀ فضاهای گلخانه ای است.مزایای تهویه در گلخانه:
- تبادل هوای داخل و خارج گلخانه
- تأمین دی اکسید کربن لازم برای فتوسنتز گیاه
- کاهش دما و خنک کردن گلخانه
- تنظیم رطوبت در گلخانه
مکان مناسب فن در گلخانه
سیستم فن و پد شامل فنها یا هواکش های خروجی در یک طرف گلخانه و سیستم سرمایش تبخیری (پد) در طرف دیگر نصب میشوند. مناسب ترین فاصله بین فن و پد بستگی به ابعاد گلخانه و تحمل محصول در مقابل دمای بالاتر میباشد، اما فاصله بیش از ۶۰ متر عملی نیست و کارایی ندارد. مکان پدها و فنها تحت تاثیر عوامل ذیل میباشد:
پدهاپد سلولزی را به سمت باد های موسمی تابستانی قرار دهید و فنها میبایست در طرف دیگر گلخانه قرار گیرند. اگر پدها بوسیله گلخانه دیگری در فاصله ۷ متر پوشیده شده باشند، تأثیر باد ناچیز خواهد بود و میتوان آن را نادیده گرفت.
در صورتی که لازم است روی فنها به طرف بادهای موسمی باشد، ظرفیت فنها را از ۱۰ تا ۱۵ در صد افزایش دهید و بدین ترتیب قدرت اسب موتور فن را زیاد کنید.
در حالتی که گلخانهها در امتداد یکدیگر قرار دارند، فن های خروجی نمی بایست باعث تخلیه هوای پد به گلخانه دیگر شوند مگر این که این گلخانهها در فاصله حداقل ۱۵ متر از هم قرار گرفته باشند.
زمانی که فنها از دو گلخانه نزدیک به هم در یک ناحیه مشترک باشد میبایست آنها را نسبت به هم طوری تنظیم کرد تا از دمیدن باد در مقابل یکدیگر جلو گیری بعمل آید.
حداکثر فاصله عملی در گلخانه از پد تا فن نباید هرگز از ۶۰ متر بیشتر باشد. فاصله ۴۵ یا کمتر از آن باعث کاهش مقدار افزایش دما در سر تا سر گلخانه میگردد. برای اغلب گلخانهها تقریبا ۳۰ سانتیمتر از ارتفاع پد برای هر ۶ متر فاصله پد از فن مورد نیاز است.
در گلخانه های خیلی طویل، قرار دادن پدها در هر دو سر با فن خروجی در مرکز گلخانه با استفاده از فن های دیوارهای جانبی خیلی موثرترند . در اینصورت هوای خنک شده از هر سر جریان پیدا میکند و از نقطه میانی گلخانه خارج میگردد. تمام فنها میبایست دارای دمپرهای اتوماتیک برای جلوگیری از ورود هوا باشند تا در زمانی که استفاده نمی شوند هوا به عقب بر نگردد.
فنها میبایست بدرستی شبکه بندی شوند و حفاظ داشته باشند تا از تماس افراد با پره های آن جلوگیری بعمل آید.
مکان فنها از لحاظ ارتفاعی میبایست در مقابل پدها باشد تا بتواند هوا را از لای بوتهها خارج کند. با توجه به اینکه هوای خنک شده ی پد با زاویه ۷ درجه به سمت جلو حرکت میکند، در صورتی که فنها در بالای گلخانه نصب گردند، این زاویه بیشتر شده به سمت فنها حرکت میکنند درنتیجه هوای خنک از بالای بوتهها حرکت خواهد کرد.